CEL I PRZEDMIOT BADAŃ


Jedną z cech powstających w średniowieczu kompilacyjnych słowników była ich anonimowość i nieraz trudne do uchwycenia zróżnicowanie. Kopiowanie i tworzenie nowych wersji bez wyraźnego określenia źródła utrudniało identyfikację dostępnych egzemplarzy. Fakt ten zasugerował jeden z celów projektu, mianowicie weryfikację stanu wiedzy na temat specyfiki glosowanych słowników. Zadaniem dla nas stało się zbadanie i porównanie wybranych XV-wiecznych łacińsko-łacińskich słowników zawierających polskie glosy, które za wcześniejszymi badaczami określiliśmy mianem „rozariuszy”. Niemniej priorytetowym celem było systematyczne opisanie tej polskiej leksyki pod względem semantycznym i gramatycznym.

Przedmiotem analiz stał się materiał polski, czyli glosy, siedemnastu XV-wiecznych wokabularzy, zwanych w literaturze przedmiotu rozariuszami. Osiem z nich, w tym siedem rękopisów (Rozariusz kapitulny, Rozariusze Ossolińskich I–III, Rozariusz pauliński, Wokabularz jagielloński, Wokabularz Raczyńskich) i jeden inkunabuł (Wokabularz lubiński z wpisanymi glosami) stanowiły teksty zachowane w bibliotekach i archiwach. Ich systematyczne badania były możliwe dzięki pozyskanym z poszczególnych bibliotek i archiwów zdjęciom cyfrowym. Pozostałe dziewięć wokabularzy (Wokabularze petersburskie I–IX), które zostały spalone przez Niemców w 1944 roku, znane były głównie z opisu i wydania Aleksandra Brücknera (por. 1895b: 6-13).

Efekty przeprowadzonych badań zostały przedstawione w artykułach powstałych w trakcie realizacji projektu oraz w referatach na konferencjach naukowych, w internetowej bazie danych oraz w osobnej publikacji, będącej syntezą i podsumowaniem prac badawczych.