Wokabularz petersburski IX

WokPet IX

Podstawowe informacje

Typ podstawy materiałowej rękopis
Lokalizacja rękopisu
Miejsce przechowywania Sygnatura
1. Biblioteka Narodowa w Warszawie
2. Cesarska Biblioteka Publiczna w Petersburgu Lat.Q.ch.XVI.5
3. Biblioteka Załuskich w Warszawie
Tytuł katalogowy Vocabularium Latinum
Datowanie rękopisu
1. 1460
Datowanie glos
1. 1460
Zakres kart/stron rękopisu 1–301r
Ręce pisarskie tekstu podstawowego
1.
Ręce pisarskie glos
1.
Stan zachowania niezachowany

Charakterystyka zawartości

Rodzaj słownik
Tematyka varia

Wydanie

A. Brückner, Z rękopisów petersburskich. Cz. II: Średniowieczne słownictwo polskie, „Prace Filologiczne” V, 1895, s. 13.

Uwagi

Rękopis nieznanego pochodzenia, należał niegdyś do zbiorów Biblioteki Załuskich w Warszawie. Po konfiskacie przez władze zaborcze został przewieziony do Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu (1832–1833). Podobnie jak inne zabytki językowe odzyskane na mocy traktatu ryskiego (1921 r.), rękopis umieszczono w Bibliotece Narodowej w Warszawie, ale po upadku powstania warszawskiego został spalony przez Niemców wraz z najcenniejszymi zbiorami tej biblioteki.

Zabytek najprawdopodobniej był przekazem Catholiconu bądź którejś z jego skróconych wersji, ale brak jakichś dokładniejszych informacji na ten temat. Wokabularz był bardzo zniszczony i częściowo nieczytelny, a jego początkowe karty zdefektowane. Nie ma danych o układzie słownika ani o wyglądzie pisma.

Zakończenie tekstu: Laus tibi sit Christe genitor quoque fili, Quia dignatus es per me hunc librum fieri. Nomen opusculi si scire vis indagare, Principium huius manifestabit tibi clare. Expliciunt multa vocabulorum modo gesta, Per hunc finita; si scire vis, hunc quere ita: Filius est Johannis et matre quoque rina, Preponendo cathe hoc nomen debite cernens Co ni preponens et huius laus superadde… Mille et quadringentis atque sexaginta annis tu(m) sanctis domini nativitatis. O preclari flores honestamur Vis tribus ornatus dicitur ho CC beato (k. 301r).

Zakończenie tekstu poza pobożnymi wezwaniami zawierało zagadkę z zaszyfrowanym tytułem dzieła (Jana [z Genui] Cath[olicon]) oraz przestawionymi sylabami imienia pisarza (Nicolaus).

A. Brückner wybrał z WokPet IX tylko jeden polski wyraz (puklerz). Zdaniem wydawcy wokabularz zawierał tylko „kilka wyrazów polskich”.

W Sstp materiał z tego zabytku drukowano za wydaniem A. Brücknera, ze skrótem PF V 13.
W bazie Rozariusze z polskimi glosami lokalizację glosy również podajemy według stron wydania A. Brücknera.

Bibliografia

Kaliszuk J. 2016: Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej, t. 2, s. 1283–1284.

Jak cytować?
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych, red. nauk. Ewa Deptuchowa, oprac. inf. Maciej Godny, https://rozariusze.ijp.pan.pl, stan z dnia: 15.10.2024 r.