Wokabularz petersburski III

WokPet III

Podstawowe informacje

Typ podstawy materiałowej rękopis
Lokalizacja rękopisu
Miejsce przechowywania Sygnatura
1. Biblioteka Narodowa w Warszawie
2. Cesarska Biblioteka Publiczna w Petersburgu Lat.Q.ch.XVI.32
3. Biblioteka Publiczna przy Uniwersytecie Warszawskim
4. biblioteka klasztoru oo. Benedyktynów w Sieciechowie
Tytuł katalogowy Ex summa Joannis de Janua vocabularium
Datowanie rękopisu
1. XV p. post.
Datowanie glos
1. XV p. post.
Zakres kart/stron rękopisu 1r–386r
Ręce pisarskie tekstu podstawowego
1.
Ręce pisarskie glos
1.
Stan zachowania niezachowany

Charakterystyka zawartości

Rodzaj słownik
Tematyka varia

Wydanie

A. Brückner, Z rękopisów petersburskich. Cz. II: Średniowieczne słownictwo polskie, „Prace Filologiczne” V, 1895, s. 10–11.

Uwagi

Rękopis pochodził z biblioteki klasztoru Benedyktynów w Sieciechowie. Zapewne na początku XIX w. trafił do Biblioteki Publicznej przy Uniwersytecie Warszawskim. Po konfiskacie przez władze zaborcze został przewieziony do Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu (1832–1833). Podobnie jak inne zabytki językowe odzyskane na mocy traktatu ryskiego (1921 r.), rękopis umieszczono w Bibliotece Narodowej w Warszawie, ale po upadku powstania warszawskiego został spalony przez Niemców wraz z najcenniejszymi zbiorami tej biblioteki.

Zabytek najprawdopodobniej był rozariuszem, tj. przekazem polskiej redakcji słownika Vocabularius Ex quo. Wokabularz miał układ jednokolumnowy, sporządzono go ładnym, ale niezbyt starannym pismem. Miniator wypełniał puste miejsca wierszy pobożnymi westchnieniami do Matki Bożej (pisanymi po polsku).

Początek tekstu: Sancti Spiritus assit nobis gratia (k. 1r).
Zakończenie tekstu: Sic itaque finitur presens libellus qui non est nouellus sed uetellus vel antiquus. Pro cuius fine sit benedictus dominus Deus almus et eius genitrix Beata sancta Maria intacta sanctusque praesul Stanislaus pater pius Polonorum patronus sub cuius vexillo perpeties tribuitur omni Polono totaque celestes curia sit nunc benedicta Tandemque Deus scolarum nos faciet regnare in secula seculorum. Amen. Et sic est finis huius operis (k. 386r).

A. Brückner wybrał z WokPet III u polskie odpowiedniki 76 haseł łac. (łącznie 81 wyrazów). Nie podawał numerów kart, na których znajdowały się glosy. Wydawca odnotował, że wokabularz zawierał glosy wewnętrzne, opatrzono go również glosami na bocznych marginesach pisanymi „ręką spółczesną”.

W Sstp materiał z tego zabytku drukowano za wydaniem A. Brücknera, ze skrótem PF V 10–11.
W bazie Rozariusze z polskimi glosami lokalizację poszczególnych wyrazów również podajemy według stron wydania A. Brücknera.

Bibliografia

Kaliszuk J. 2016: Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej, t. 2, s. 1288–1289.

Jak cytować?
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych, red. nauk. Ewa Deptuchowa, oprac. inf. Maciej Godny, https://rozariusze.ijp.pan.pl, stan z dnia: 14.10.2024 r.