Wokabularz petersburski VI

WokPet VI

Podstawowe informacje

Typ podstawy materiałowej rękopis
Lokalizacja rękopisu
Miejsce przechowywania Sygnatura
1. Biblioteka Narodowa w Warszawie
2. Cesarska Biblioteka Publiczna w Petersburgu Lat.F.ch.I.338
3. Biblioteka Publiczna przy Uniwersytecie Warszawskim
4. biblioteka klasztoru Bożogrobców w Miechowie
Tytuł katalogowy Dictionarium ad instar Catholiconis de Zodiano
Datowanie rękopisu
1. 1473
Datowanie glos
1. 1473
Zakres kart/stron rękopisu 1r–171r
Ręce pisarskie tekstu podstawowego
1.
Ręce pisarskie glos
1.
Stan zachowania niezachowany

Charakterystyka zawartości

Rodzaj słownik
Tematyka varia

Wydanie

A. Brückner, Z rękopisów petersburskich. Cz. II: Średniowieczne słownictwo polskie, „Prace Filologiczne” V, 1895, s. 11–12.

Uwagi

Rękopis pochodził z biblioteki klasztoru Bożogrobców w Miechowie. Zapewne na początku XIX w. trafił do Biblioteki Publicznej przy Uniwersytecie Warszawskim. Po konfiskacie przez władze zaborcze został przewieziony do Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu (1832–1833). Podobnie jak inne zabytki językowe odzyskane na mocy traktatu ryskiego (1921 r.), rękopis umieszczono w Bibliotece Narodowej w Warszawie, ale po upadku powstania warszawskiego został spalony przez Niemców wraz z najcenniejszymi zbiorami tej biblioteki.

Zabytek najprawdopodobniej był rozariuszem, tj. przekazem polskiej redakcji słownika Vocabularius Ex quo. Wokabularz był ułożony w dwóch kolumnach, sporządzony pięknym i czytelnym pismem Andrzeja z Miechowa, który ukończył pracę w 1473 r. Z powodu uszkodzenia pierwszej karty nie jest znany początek tekstu.

Zakończenie tekstu: Sic itaque finit primus libellus qui non est novellus seu vetus et antiquus pro sme [?] t [?] [recte: cuius fine? czy sanctissimae Trinitatis?] … sit benedictus deus almus et eius genitrix sancta virgo Maria intacta sanctusque praesul Stanislaus pater pius polonorum patronis … Anno domini M CCCC LXXIII. Tu qui scriptoris nomen cognoscere queris hoc patet in this bene albis eius [?] metis. Est enim An prima est qu [?] Dre secunda et tribus adde As est nomen Andreas. frater ordinis sancti sepulcry Jerosolimitani de Myechow (k. 171r).

A. Brückner wybrał z WokPet VI próbkę pięciu polskich wyrazów – odpowiedników łac. haseł na L i M. Wydawca stwierdził, że polskie tłumaczenie haseł było dodane „tu i owdzie na boku”, wymienia też jedną glosę wewnętrzną, opis katalogowy M. Hornowskiej wspomina natomiast o licznych glosach marginalnych.

W Sstp materiał z tego zabytku drukowano za wydaniem A. Brücknera, ze skrótem PF V 12.
W bazie Rozariusze z polskimi glosami lokalizację poszczególnych wyrazów również podajemy według stron wydania A. Brücknera.

Bibliografia

Kaliszuk J. 2016: Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej, t. 2, s. 483.

Jak cytować?
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych, red. nauk. Ewa Deptuchowa, oprac. inf. Maciej Godny, https://rozariusze.ijp.pan.pl, stan z dnia: 21.11.2024 r.