Rozariusz Ossolińskich II
RozOss II
Podstawowe informacje
Typ podstawy materiałowej |
rękopis |
Lokalizacja rękopisu |
|
Miejsce przechowywania |
Sygnatura |
1. |
Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. W. Stefanyka |
Fond 5, op. 1, no. 3297/I |
2. |
Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie |
3297/I |
3. |
Biblioteka Załęskiego |
|
4. |
klasztor bernardynów we Lwowie |
|
|
Tytuł katalogowy |
Vocabularius |
Datowanie rękopisu |
|
Datowanie glos |
|
Zakres kart/stron rękopisu |
1r-251v |
Ręce pisarskie tekstu podstawowego |
1. |
1r–204v |
młodsza ręka |
2. |
205r-251v |
starsza ręka |
|
Ręce pisarskie glos |
1. |
1r-204v |
młodsza ręka |
2. |
205r-251v |
starsza ręka |
|
Stan zachowania |
zachowany (w dobrym stanie) |
Charakterystyka zawartości
Rodzaj |
słownik |
Typ |
rozariusz |
Tematyka |
varia |
Wydanie
Brückner A. 1895b: Z rękopisów petersburskich, cz. II: Średniowieczne słownictwo polskie, „Prace Filologiczne” V, s. 13–14.
Uwagi
W kodeksie brakuje średniowiecznych not proweniencyjnych, które pozwalają na jednoznaczne ustalenie miejsca jego powstania i początkowego przechowywania. Na możliwe związki rękopisu z kręgiem krakowskim wskazuje notka laudacyjna na tylnej wyklejce: O, si hodie adessent mortui reges Polonie, doctores Cracovie, sacerdotes ecclesie Virginis Serve Marie, populares fidei katolice…. Na k. 1r ręką XVI-wieczną dopisano notkę: Loci Leopoliensis fratrum Bernardinorum, która poświadcza, że co najmniej od XVI wieku rękopis był przechowywany w klasztorze bernardynów we Lwowie (Brückner 1895b: 13–14). W XIX wieku był własnością Leona Załęskiego, do Ossolineum trafił w roku 1889 (Bracha 2013: 71).
RozOss II pisany jest dwiema rękami:
1. k. 1r–202r (od hasła Alma do hasła Raso) oraz 202r–204v (objaśnienia do wybranych haseł) młodsza ręka, datowana XV p. post.;
2. k. 205r–251v (od hasła Rastrum do hasła Zozima ) starsza ręka, datowana na 1476 rok (według eksplicytu).
W słowniku znajdują się dopiski marginalne (łacińskie i sporadycznie polskie) pisane co najmniej dwiema innymi niż tekst główny rękoma .
W Sstp i S I wydrukowano łącznie osiemnaście polskich wyrazów z RozOss II: jedenaście ze skrótem PF V 13 z datą 1476 bądź XV p. post. (nierzadko datacja była błędna w odniesieniu do danego cytatu), jeden ze skrótem PFRp V 13, pozostałe – ze skrótem RozOss II.
Bibliografia
Bracha K. 2013: Casus pulchri de vitandis erroribus conscientiae purae. Orzeczenia kazuistyczne kanonistów i teologów krakowskich z XV w., Warszawa.
Brückner A. 1895b: Z rękopisów petersburskich, cz. II: Średniowieczne słownictwo polskie, „Prace Filologiczne” V, s. 1–52.
Deptuchowa E., Frodyma M. 2018: Glosowane rozariusze łacińskie jako źródło w badaniach nad średniowieczną polszczyzną, „Język Polski” XCVIII, z. 3, s. 84–96.
Jasińska K., Klapper M., Kołodziej D. 2019: Which Dictionary is Beautiful, Affluent and Concise at the Same Time? (in 15th-century Poland), w: From Glosses to Dictionaries: The Beginnings of Lexicography, ed. Ch. Benati, C. Händl, Newcastle upon Tyne, s. 147–163.
Leńczuk M. 2015: Zapisy polskie w słownikach i glosariuszach XV w. – terminy, źródła, perspektywy badawcze, „Polonica” XXXV, s. 103–114.
Matwijów M., Ostromęcka E. oprac. 2010: Informator o polonikach w zbiorach rękopiśmiennych Lwowskiej Narodowej Naukowej Biblioteki Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Część I. Zbiory Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich zinwentaryzowane przed 1945 r., Wrocław.
Żurowska-Górecka W. 1979: Słowniki polskie przed Bartłomiejem z Bydgoszczy, w: Bartłomiej z Bydgoszczy i jego dzieło, red. H. Popowska-Taborska, Warszawa–Poznań, s. 59–69.
Jak cytować?
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa,
Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych, red. nauk. Ewa Deptuchowa, oprac. inf. Maciej Godny,
https://rozariusze.ijp.pan.pl, stan z dnia: 6.10.2024 r.