Pod
przyimek
Formy gramatyczne
forma | najstarsze poświadczenie | najmłodsze poświadczenie |
---|---|---|
pod | 1440 RozPaul 82v | ca 1500 WokLub 132v |
Znaczenia
-
1. z instr. rzeczownika określa formę, jaką coś przybiera, w jakiej występuje 'w takim sensie, rozumieniu' 'in hoc sensu'
- Huiusmodi sub tenore poth thakym vylozenym ca 1500 WokLub 132v
-
2. pod nawyszym prawem z instr. rzeczownika wskazuje na największą wagę dokumentu opatrzonego najważniejszą pieczęcią, na prawo, któremu ktoś, coś podlega; (o dokumencie) 'pod najważniejszą pieczęcią' (de diplomate) 'sub sigillo firmissimo'
- Sub *balla et alto pod nawyschym pravem ca 1500 WokLub 132r
-
3. pod zakładem założonym z instr. rzeczownika wskazuje na grożącą karę lub na wartość, której utrata grozi za niewykonanie nakazu, zobowiązania lub przekroczenie zakazu; 'pod karą' 'sub poena'
- Sub pena valata pod zakladem zalozonym ca 1500 WokLub 132r
-
4. pod niewolstwem z instr. rzeczownika wskazuje na to, czemu ktoś albo coś podlega; 'pod przymusem, koniecznie' 'coactu, necessarie'
- <E>lementum (...) dicitur quasi alimentum... Quinto ponitur pro obseruacione legis et prophecie Vnde appostolus ante quam venit plenitudo temporis omnes eramus sub elementis mundi seruientes (Gal 4, 3) id est sub lege que intelligitur per elementa uel sub obseruacione legis proprie pod nyewolstwyem 1440 RozPaul 82v
-
5. pod umową z instr. rzeczownika wskazuje na sposób; 'pod warunkiem' 'sub aliqua condicione'
- Condicionaliter pod vmova ca 1500 WokLub 31v
Przypis
Sstp VI 219b
Jak cytować?
Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa,
Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych, red. nauk. Ewa Deptuchowa, oprac. inf. Maciej Godny, https://rozariusze.ijp.pan.pl, stan z dnia: 21.11.2024 r.