Być

czasownik

Formy gramatyczne

Znaczenia

• 1. być przy w użyciu samodzielnym 'być obecnym'; 'być świadkiem czegoś' 'adesse, praesentem esse'
  • Eramus in obsequiis mortuorum bylyszmy przy obchodzye zadvschnym ca 1500 WokLub 46r
• 2. słowo posiłkowe służące do tworzenia złożonych form czasowników: jako część składowa plqperf.
  • Erat oriundus byl poschedl de illa provincia siue terra - hic oriundus non est participium sed nomen ca 1500 WokLub 93r
• 3. słowo posiłkowe służące do tworzenia złożonych form czasowników: jako część składowa inf. pass.
  • Subesse vnterwesen verbum anormalum bycz poddany ca 1500 WokLub 132r
• 4. potrzebizna jest łącznik w orzeczeniu złożonym: orzecznikiem jest rzeczownik potrzebizna '(po)trzeba, należy, wypada, jest konieczne' 'oportet, decet, necesse est'
  • Expedit potrzebysna yest XV ex. WokPet VII 12
• 5. zdrowy będąc na rozumie i na ciele łącznik w orzeczeniu złożonym: orzecznikiem jest przymiotnik w nom.; 'być w pełni sił umysłowych i fizycznych' 'sanum mente et corpore esse'
  • Sanus existens mente et corpore sdrovy bądacz na rozvmye y ną czyelye ca 1500 WokLub 119v
• 6. łącznik w orzeczeniu złożonym: orzecznikiem jest przymiotnik w instr.
  • Fulws fauum dicitur ruffus siue rubeus a fulgeo (...) ita dicit Papias [[brunatimbicz]] Fuluere vlg. brvnathnim bycz inde fuluedo 1442 WokRacz 113r
• 7. łącznik w orzeczeniu złożonym: orzecznikiem jest przysłówek lub zaimek przysłowny
  • Dummodo alsz lang yesth thak acz ca 1500 WokLub 43r
  • Expedit est verbum impersonale id est vtile est pozytheczno yesth ca 1500 WokLub 48v
• 8. aglutynant służący do tworzenia form czasowników w praet.: 1. sg.
  • Dedicarim przywlasczylem ca 1500 WokLub 37v
• 9. aglutynant służący do tworzenia form czasowników w praet.: 1. pl.
  • Quitto (...) id est absoluere a debito uel debitum reddere Quitavimus prosznoszmy vczynyly 1440 RozPaul 222r
  • Decreuimus zesznalyszmy ca 1500 WokLub 37v
  • Distulimus ząvyeszylyszmy ca 1500 WokLub 42r
  • Eramus in obsequiis mortuorum bylyszmy przy obchodzye zadvschnym ca 1500 WokLub 46r

Przypis

Sstp I 182b